Để đỡ tốn thời gian của mọi người, đầu bài tôi xin khẳng định luôn: sinh trắc vân tay là lừa đảo, không hơn không kém. Nhưng đó chưa phải điều tệ nhất. Sinh trắc vân tay không nên xếp vào nhóm bói toán, chiêm tinh, mà nên xếp vào nhóm thực dưỡng, anti-vaccine hay đa cấp. Vì ít nhất bói toán và chiêm tinh không tự nhận họ là khoa học.
Nhưng tất nhiên phải có gì mới tin được chứ, đâu thể nói mồm thế được đúng không? Sau đây là những luận điểm chứng minh sinh trắc vân tay lừa đảo. Tất nhiên nó không ngắn và dễ dàng đâu, thế nên hãy kiên nhẫn.
Trước hết, hãy cùng bổ sung một số kiến thức cơ bản về:
1/ Vân tay có thể nói và không nói gì?
Vân tay là một dạng cấu trúc đặc biệt, được hình thành hoàn toàn dựa trên những yếu tố ngẫu nhiên từ môi trường (môi trường ở đây nghĩa là những yếu tố không phải gens -phải hiểu theo một nghĩa rộng là môi trường bao gồm cả nước ối của mẹ hay chất dinh dưỡng từ nhau thai). Tương tự có thể kể đến vân gỗ, vân xương, vân chân hay bông tuyết. Quá trình hình thành những họa tiết (pattern) được gọi là morphogenesis.
Các bạn có thể xem video trực quan về morphogenesis trong 1 video chúng tôi từng làm [1], được đính kèm dưới phần bình luận.
Vậy, mặc dù dấu vân tay đã được chứng minh là có liên quan đến gen [2], nhưng cách nó được hình thành cho thấy phần lớn hình dạng ảnh hưởng bởi môi trường và theo một cách rất ngẫu nhiên. Đây là lý do ngay cả khi 2 đứa bé sinh đôi có cùng ADN vẫn không thể có 2 dấu vân tay giống nhau (thậm chí không hề có chuyện “na ná”) [3].
Hai đặc điểm nổi bật của dấu vân tay chính yếu là: tồn tại vĩnh viễn theo thời gian và độc nhất ở từng cá thể. Đây cũng là hai đặc điểm ngành sinh trắc học vân tay lợi dụng để tạo hiệu ứng “bạn độc nhất và luôn nắm giữ kho báu, chỉ là chưa biết cách mở khóa nó thôi” để hấp dẫn người dùng. Haiz, chả thuyết phục gì lắm nhỉ? Vì mỉa mai mà nói thì đại đa số vật thể trên thế giới đều độc nhất, đến từng cục phân mà lũ chim ị trên đường. Không phải thứ gì độc nhất cũng chứa đựng ý nghĩa.
Vậy, với tính độc nhất và không thay đổi theo thời gian, công dụng lớn nhất của dấu vân tay là phân biệt giữa người với người. Để làm được điều này, không thể dùng phân tích hay dự đoán bằng bất kỳ phần mềm nào cả, mà chỉ có thể tra từ kho dữ liệu có sẵn xem có trùng khớp hay không.
Gần đây có một ngành khoa học mới nghiên cứu về sinh trắc vân tay (Dermatoglyphics), dùng dấu vân tay (và những patterns khác của cơ thể) để dự đoán những dị tật hay khả năng mắc bệnh tiềm ẩn. Ví dụ vân tay như nào sẽ có nguy cơ tâm thần phân liệt chẳng hạn. Nhưng phương pháp này đã bị Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ (tổ chức máu me trong giới khoa học, cho những ai chưa biết), đặt nghi vấn về tính đúng đắn. Vì công trình của Dermatoglyphics đa phần là kết luận chủ quan thay vì phương pháp khoa học cụ thể.
Nhưng Dermatoglyphics – sinh trắc vân tay mà mình vừa nhắc đến là một ngành khoa học gây tranh cãi, chứ không phải sinh trắc vân tay của các công ty trắc nghiệm tính cách, định hướng nghề nghiệp đâu nhé. Loại “định hướng nghề nghiệp” có tên đầy đủ là Dermatoglyphics Multiple Intelligence Analysis (DMIT), tạm dịch: “Phân tích sinh trắc vân tay đa trí tuệ. Sau đây, tôi sẽ dùng “sinh trắc vân tay” để chỉ DMIT, chứ không phải Dermatoglyphics.
2/ Vì sao sinh trắc vân tay (DMIT) là ngụy khoa học.
Nếu Dermatoglyphics vẫn bị Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ đặt nghi vấn, chẳng lý do gì để DMIT được xem là khoa học.
Sau khi nghiên cứu hầu như toàn bộ các kho dữ liệu uy tín nhất của giới khoa học về DMIT, chỉ có một nghiên cứu duy nhất từ Trường ĐH Quốc Gia Cao Hùng của Đài Loan [4] có thực hiện thí nghiệm “gần” với sinh trắc vân tay. Tuy nhiên, nghiên cứu này chỉ được cited 2 times (nghĩa là độ tin cậy và ứng dụng cực thấp) và trong đây có một câu đắt giá rằng: “chưa từng có công trình nghiên cứu khoa học nào cho thấy mối quan hệ giữa vân tay và tính cách”.
Vì việc này thật sự rất khó.
Trước hết, bạn cần có dữ liệu vân tay của rất nhiều người (ít nhất là đủ nhiều cho một mẫu thống kê tâm lý học), việc này chỉ có chính phủ mới đủ khả năng.
Thứ hai, bạn cần có một bộ test tính cách đạt chuẩn. Hiện nay có rất ít bộ test tính cách đạt chuẩn. Những bộ nổi tiếng như MBTI, Big 5, O.C.E.A.N đều đang gặp nhiều tranh cãi trong giới khoa học [5]. Những bộ test hợp chuẩn rất phức tạp [6], chúng thường bao gồm phỏng vấn cá nhân, phỏng vấn người xung quanh, xem xét môi trường sống, điều tra lý lịch/lịch sử phát triển bản thân, trắc nghiệm… chỉ để khẳng định có hay không mắc bệnh tâm lý.
Sau đó bạn phải xét xem mẫu vân tay nào thì thuộc nhóm tính cách/sở thích/xu hướng nào và đưa ra dự đoán.
Giả sử bạn có đủ dấu vân tay và có bộ trắc nghiệm chuẩn, bạn cần phải có thời gian quan sát cực dài để xem liệu xu hướng dự đoán có đúng không (vốn là đặc thù trong nghiên cứu tâm lý học). Nơi duy nhất đáp ứng 3 điều kiện trên là nhà tù. Nhưng thậm chí nhà tù cũng chẳng thể cho bạn biết nghề nghiệp hay sở thích của từng cá nhân được.
Thêm nữa, phần lớn nghề nghiệp mới xuất hiện đây, còn dấu vân tay là đã mất hàng chục nghìn năm tiến hóa, làm sao vân tay có thể tiến hóa để dự đoán tương lai? Và tính cách mỗi thời điểm mỗi khác, nếu mỗi lần làm bài test lại ra một kết quả thì bài test có còn giá trị?
Trắc nghiệm vân tay không đúng với tâm lý học hành vi, cũng không đúng với phân tâm học. Thậm chí mọi người còn không biết nó ở đâu ra?
Tôi biết.
3/ Phương pháp logic cơ bản để nhận biết sinh trắc vân tay là lừa đảo
Thật ra nếu bạn có tư duy ổn, chỉ cần vài bước suy nghĩ nhỏ bạn sẽ thấy những lỗ hổng logic lớn về sự tồn tại của sinh trắc vân tay.
– Nguồn gốc:
DMIT không thật sự phổ biến ở Mỹ hay các nước phương Tây, nơi những trò mèo tương tự không có đất sống. Vì công bằng mà nói, đi xem bói bài Tarot vừa tiết kiệm lại vừa thú vị lẫn huyền bí hơn.
Khi tìm kiếm DMIT, phần lớn kết quả đến từ Ấn Độ. Có lẽ Việt Nam chỉ bưng mô hình này về. Vì tôi xem qua thì thấy đều có format như nhau: in vân tay, làm trắc nghiệm, “gửi kết quả ra nước ngoài để phân tích và sau 2-3 ngày thì có”, nhận về bộ tài liệu đọc chả liên quan gì và nghe tư vấn, mời mọc theo các khóa học từ trung tâm.
Tất cả đều có format như nhau.
Tất nhiên nếu chỉ dựa trên những điều trên => sinh trắc vân tay lừa đảo thì là ngụy biện. Nhưng vấn đề là, báo chí Ấn Độ đã chửi sinh trắc vân tay rất nặng nề và từ rất lâu.
– Bị chửi:
Trong khi chưa có bất kỳ nghiên cứu khoa học nào đáng tin về sinh trắc vân tay, có rất nhiều nhà khoa học lên tiếng chửi thẳng DMIT là ngụy khoa học. Báo chí, truyền hình Ấn Độ cũng lên án mô hình này rất nhiều lần [7], [8].
Thậm chí ở Việt Nam cũng có nhiều bài báo giải ảo từ lâu, nhưng không nhiều và không nổi bật trên công cụ tìm kiếm Google. Tôi đã tìm hiểu kỹ và nhận ra việc này lại càng chứng tỏ sinh trắc vân tay là lừa đảo.
– Ưu ái truyền thông một cách quá đáng:
Khi tìm kiếm từ khóa “sinh trắc vân tay lừa đảo”, kết quả hiển thị đầu tiên là từ một… trung tâm sinh trắc vân tay và là kết quả trả tiền cho Google để hiển thị theo từ khóa.
Về việc báo chí ít lên tiếng về sinh trắc vân tay có thể do các công ty sinh trắc vân tay mua gói bảo trợ truyền thông. Điều này càng rõ ràng hơn vì có nhiều bài báo dạng PR cho sinh trắc vân tay. Đây là thỏa thuận dân sự theo đúng pháp luật, chỉ hơi lươn lẹo tí thôi.
Chưa từng có bất kỳ mô hình kinh doanh nào dựa trên khoa học phải làm thế.
– Business Model của các công ty sinh trắc vân tay:
Theo quan sát và phỏng vấn của tôi, phần lớn công ty sinh trắc vân tay là đối tác hoặc là một phần của những công ty “buôn bán self-help” dạng life-coaching (đoạn này không có hàm ý nói life-coaching là xấu).
Số tiền thu được từ chi phí thực hiện sinh trắc vân tay không phải chính yếu (dù cũng nhiều đấy), mà chủ yếu là tư vấn mồi chài bán khóa học về tư duy, khởi nghiệp, lãnh đạo. Các công ty sinh trắc vân tay cũng thường vận dụng mô hình đa cấp, thưởng hoa hồng hoặc giảm giá (thậm chí đến mức miễn phí) khi khách hàng cũ giới thiệu khách hàng mới.
– Motif quá nhàm chán:
Chỉ cần lướt qua website và fanpage là đã thấy lừa đảo. Tôi đã đánh giá bạn cao hơn thế nhiều đấy.
Những bảng đánh giá kết quả thường chung chung, theo format và không có tính chính xác/không chính xác rõ ràng.
4/ Rủi ro.
Lừa đảo chưa phải phần tệ nhất, vì thứ bạn mất khi dính vào sinh trắc vân tay không chỉ là tiền.
Đó còn là bảo mật, thời gian, tư duy và bản ngã.
Việc cung cấp dấu vân tay cho bên chứa đựng nhiều rủi ro. Kẻ xấu có thể lợi dụng để tạo tài khoản ngân hàng giả, căn cước giả… Nếu bạn cung cấp dấu vân tay của con và sau này có chuyện xảy ra, bạn sẽ là người phải chịu trách nhiệm pháp lý. Đây là luật.
Các công ty sinh trắc vân tay thường có đối tác là những công ty hay trường đại học. Tôi biết nhiều trường đại học trong thành phố mời những vị “chuyên gia” về giảng đạo lý trên trường học và cho phép quảng cáo khóa học, thậm chí những buổi ngoại khóa này còn bắt buộc theo kiểu tính điểm rèn luyện. Việc này là vô đạo đức và phản giáo dục. Sinh viên vừa mất thời gian, vừa bị bơm những kiến thức ngụy khoa học, ảo tưởng. Đó là chưa kể đến nhân viên công ty dù lớn rồi cũng bị dắt mũi tương tự.
Mặc dù sinh trắc vân tay không khiến bạn bị bệnh, hay trở nên tâm thần hay bất kể tác động tiêu cực nào khác, nhưng nó sai ở chỗ không nói lên sự thật. Mỗi người lớn đều có quyền tự quyết cho cuộc đời mình, nhưng những đứa trẻ bị đem đi test thì sao?
Bạn có quyền dùng tiền của mình để cho bất kỳ ai, và có quyền tin bất kỳ điều gì. Nhưng đừng ảnh hưởng đến những đứa trẻ.
Và hãy nhớ rằng, nếu chính bạn còn không hiểu rõ mình, làm sao dấu vân tay có thể?
#MonsterBox
___________
DERMATOGLYPHICS: BE CAUTIOUS, FRAUDS IN VEST ARE EVEN MORE DANGEROUS THAN FORTUNE-TELLERS.
To save your precious time, I am claiming at the very beginning that dermatoglyphics is nothing but a fraud and deception. That being said, it is even worse than fortune-telling and astrology as should be in the same group as macrobiotic diet, anti-vaccine and multi-level marketing. At least, fortune-tellers and astrologers never claim themselves science-based.
Nonetheless, there must be some reasons for people becoming dermatoglyphics bigots.The following arguments are to prove dermatoglyphics fraudulent. Apparently, they are neither short nor straightforward, so please be patient.
First of all, let’s learn some basic knowledge:
1 / What can we tell from fingerprints?
Fingerprints have special structures, which are pretty much formed from random natural elements (non-genetic ones, for example, amniotic fluid or the placenta’s martenal nutrition). In a similar stake, tree rings, skeletal muscle, footprints or snowflakes are also typical examples. The process of forming patterns is called morphogenesis.
You can watch a viral video about morphogenesis we made [1] in the comment section below.
Thus, although fingerprints have been proved genetic [2], how they are formed is pretty much randomly influenced by the environment. This can explain why twins, albeit having the same DNA, laways have distinctive fingerprints (not even “slightly” similar) [3].
The two key features of a fingerprint are permanency and individual uniqueness. These are what dermatoglyphics use to create the effect of “you are one of a kind and always own a treasure, you only have problem unlocking it” to attract users. Not convincing enough? Ironically speaking, every creature in the world are “unique” and each bird poop on the road is one of a kind. Unique things don’t necessarily imply some meanings.
So, with the uniqueness and permanency, the greatest use of fingerprints is to distinguish between people. In addition, it can’t possibly be analyzed or predicted by any software, and only by looking up the existing data can one see if the fingerprints match or not.
Recently, there has been a new science called Dermatoglyphics, which uses fingerprints (and other body patterns) to predict disorders and potential diseases, to illustrate, particular fingerprints can be associated to Schizophrenia. That being said, this method’s accuracy has been questioned by the National Academy of Sciences (the boogie man in the scientific world). Because the work of Dermatoglyphics pretty much jump to subjective conclusions instead of adopting scientific methods.
But the above-mentioned dermatoglyphics is a controversial science. On the other hand, what personality testing, career orientation companies are taking advantage of is known as Dermatoglyphics Multiple Intelligence Analysis (DMIT), fully translated as “multi-intelligence science”. In this article, I will use “fingerprint biometrics” to refer to DMIT, not Dermatoglyphics.
2/ Why DMIT is a pseudoscience.
If Dermatoglyphics is still questioned by the National Academy of Sciences, it is out of the question considering it science.
Skimming through the most prestigious database in the world of DMIT, there is only one study from National Kaohsiung University of Applied Sciences [4] conducted an experiment which was the closest to DMIT. However, this study was only cited twice, which means it’s reliability is extremely low. In this research, there is a valuable quote: “To date, however, there are no studies that support a relationship between personality traits and fingerprints, which are an individually unique physiological feature”
Because this is really hard.
First of all, you need a huge fingerprint data, at least enough for a psychology statistics sample, which only the Government can afford.
Secondly, you need a standard personality testing process. Currently, there are very few of them are qualified. The most common ones are MBTI, Big Five, O.C.E.A.N are pretty controversy among scientists.
Then you have to consider which fingerprints belong to which personality / hobbies / trends group and make predictions.
Assuming you have enough fingerprints and a standard testing process, you need to take extremely long observation periods to see if the prediction trend is correct (which is specific in psychology research). The only place that meets these 3 conditions is a prison. But even prisons cannot tell you your career or personal interests.
In addition, most occupations are new, and fingerprints have taken tens of thousands of years to evolve, how could fingerprints evolve to predict the future? And the personality of each time is different, if each test at different time gives out a different result, is the test still valid?
DMIT is not true for behavioral psychology, nor for psychoanalysis. Even people do not know where it came from?
I know.
3 / The basic logical method to identify DMIT is a scam
In fact, if you have a good mindset, with just a few small steps of thinking you will see large logical flaws in the existence of DMIT.
-Origin:
DMIT is not that common in the US or Western countries, where similar scams could not make any money. Frankly, Tarot reading is much more fun, more mysterious and it’s economical as well.
When searching for DMIT, most of the results come from India. Perhaps Vietnam just brought this model back. Because we looked through the results, all had the same format: scan fingerprints, do tests, “send the results abroad for analysis and then receive result after 2-3 days”, then they would send us unrelated reading materials and invitations from their call center.
When searching for DMIT, most of the results come from India. Perhaps Vietnam just brought this model back. Because I looked through it, all had the same format: print fingerprints, do tests, “send the results abroad for analysis and then after 2-3 days”, received the unrelated reading material. and listen to advice, inviting from the center.
All have the same format.
Still, claiming DMIT a scam based on these arguments is a fallacy. The problem is that the India mass media have long severely blamed DMIT.
Being bashed:
Whilst there hasn’t been any credible study on DMIT, it has been pretty much accused of being a pseudoscience. Plus, the India’s mass media has condemned this science several times.
There have even been a minor number of articles explaining DMIT. That being said, these are not really outstanding on Google. I have carefully studied them and come to a conclusion that DMIT is a fraud and deception.
Excessively praised by the media:
After googling “DMIT is fraudulent”, I got the top result from a DMIT center that had paid Google to display them according to what users searched.
That the mass media rarely spread news about DMIT may result from DMIT companies paying them to cover bad news related. This gets even more straightforward since there have been a large number of magazines praising DMIT. This agreement might be legal, yet it still is dishonest.
No science-based business model ever had to act that way.
Business Model of DMIT companies:
From my observations and interviews, most DMIT are partners or parts of life-coaching/ “self-help” companies (not implying life-coaching is evil).
The money collected from conducting DMIT is not the primary (albeit a tremendous amount). Rather, for the most parts, it acts as a precursor to selling courses on thinking, entrepreneurship and leadership. These companies also often follow multi-level marketing model, offering commissions or discounts (eventually free) when a customer refer a new one.
– Tedious motif:
Briefly surfing their website and fanpage, you can already tell if it is a scam. Did I overestimate you?
The result sheets are always similar, according to a common format
4 / Risk.
Fraud is not the worst part since what you lose to a DMIT is not merely money.
It is the problem with security, time, critical thinking and self-esteem.
Providing fingerprints for the third party bears many risks. A fraud can use it to create fake bank accounts and identities. If you provide your child’s fingerprints and bad things follow, you are the one to take responsibility. This is law.
DMIT companies always have partners – companies and universities. I know that many universities invite “experts” to their school to teach moral lessons, allowing courses promotion. In addition, these extracurricular sessions are eventually compulsory since they are to score a student’s behaviors. This is such an unscrupulous event that goes against education. Students waste their time studying pseudoscience, not to mention company employees who are also involved eventually.
Although DMIT neither make you under the weather nor drive you mad, bearing any other negative effects, it is immoral to drive people from truths. Everyone has the right to make their own decisions, but what about the children who are tested?
You have the right to spend money on anyone, as well as to believe anything. But do not indulge the children.
If you still find yourselves bewildering, how can fingerprints explain?
#MonsterBox
– Artist: Sam.
– Trans: Solivagant and Xi.
From:
https://www.facebook.com/story.php?story_fbid=2563291043951646&id=1938993986381358
